Çocuklarda hipertansiyon vakaları hızla artıyor. Uzm. Dr. Özde Nisa Türkkan, riskler, belirtiler ve doğru tansiyon değerleri konusunda önemli uyarılarda bulunuyor.
Hipertansiyon, her ne kadar bir yetişkin hastalığı olarak düşünülse de bu durum artık çocuklarda da sıklıkla görülmeye başlandı. Çocuklar üzerinde yapılan araştırmalarda son 20 yılda “çocukluk çağı hipertansiyonu”nun iki kat arttığı gözlemlendi.
ERGENLİK DÖNEMİNDE HİPERTANSİYON RİSKİ ARTIYOR
Bir sağlık uzmanı, hastanın nabzını ölçmek için bileğini kontrol ediyor
Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Kliniği’nden Uzm. Dr. Özde Nisa Türkkan, son yıllarda çocuklarda hipertansiyon vakalarının belirgin biçimde arttığını belirterek, hipertansiyonu özellikle ergenlik çağındaki çocuklarda görüldüğünü şu sözlerle aktardı:
“12 yaşından büyük çocuklarda daha fazla tansiyon yüksekliği görüyoruz. Normalde çocuklarda tansiyonun asıl sebebi böbrek hastalıklarıdır. 12 yaşın altındaki çocuklarda tek böbrek olması ya da böbrek damarlarında herhangi bir problem olması, bazı nadir kanserler hipertansiyona sebep olabilir. Bunları daha küçük yaşlarda da görebiliyoruz. Hatta yenidoğan döneminde bile rastlanıyor. Fakat genel anlamda özellikle artışı 12 yaşın üstündeki ergenlik çağındaki çocuklarımızda görüyoruz.”
BESLENME VE YAŞAM ALIŞKANLIKLARI BÜYÜK ETKEN
Bir çocuk, çikolata kaplı bir donut yemeye hazırlanıyor
Uzm. Dr. Türkkan, “Bunun en büyük sebebi çocuklarımızın düzensiz beslenmeleri, paketli gıda ve abur cubur tüketimlerinin artmış olması. Aynı zamanda çocuklarımızın daha fazla sedanter hayata geçiş yapmaları, telefon, tablet ve bilgisayar bağımlılığı sebebiyle hareketsiz kalmalarından kaynaklı da oluyor. Beslenmenin düzgün olmaması, beraberinde hareketsizliğin artması, çocukların daha az spor yapması sebebiyle bu hastalarımızda kilo artışı da görüyoruz. Modern yaşamın maalesef ki yeni hastalığı obeziteyle beraber bu hastalarımızda tansiyon yüksekliğini daha fazla saptıyoruz.” sözleriyle çocuklardaki beslenme ve hareketsiz yaşam alışkanlıklarına dikkat çekiyor.
ÇOCUKLARDA TANSİYON DEĞERLERİ KAÇ OLMALI?
Çocuklarda tansiyon değerlerinin kaç olması gerektiğine de değinen Uzm. Dr. Türkkan, şunları paylaştı:
“Ben hastalarıma anlatırken her zaman diyorum ki, ‘Benim boyutumdaki biriyle küçücük bir çocuğunki aynı olamaz.’ Özellikle 12 yaşın altındaki çocuklarda belli tansiyon çizelgelerimiz var. Bu tansiyon çizelgelerinde çocuğun boyunu, cinsiyetini ve yaşını baz alıyoruz. Mesela diyelim ki 10 yaşındaki bir çocukta 120’ye 80 tansiyon gördüğümüz zaman bu erişkin için normal olsa da 10 yaşındaki bir çocuk için yüksektir. Hele bu yaş daha da küçüldükçe 120’ye 80 tansiyon mesela 2 yaşında, 3 yaşında bir çocuk için inanılmaz yüksek. O yüzden 12 yaşın üstünde kesinlikle 120’ye 80’in üstünde tansiyon görmek istemiyoruz. Bundan daha yüksek olduğu zaman bunu hipertansiyon olarak değerlendiriyoruz.”
KONTROL ALTINA ALINMAZSA SONUÇLARI CİDDİ OLABİLİR
Küçük bir çocuk, doktor muayenesinde kolundan tansiyon ölçülürken
Uzm. Dr. Türkkan, “Bu organlardan biri kalp… Kalpte bizim ‘sol ventrikül hipertrofisi’ dediğimiz, yani kalbin yapısını, kas kitlesini artıran kalp rahatsızlıklarına yol açabilir. Aynı zamanda gözde ‘hipertansif retinopati’ dediğimiz bulgulara yol açabilir. Görme bozukluğuna yol açabilir ve uzun dönemde körlüğe sebep olabilir. Beyin damarlarında bir farklılık varsa beyin kanamasına yol açabilir. Çocuklarda felç gelişebilir. Böbrekteki damarlarda olduğu zaman ise böbrek yetersizliğine yol açabilir.” sözleriyle çocuklarda görülen hipertansiyon kontrol altına alınmadığı takdirde tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açtığını vurguladı.
İŞ ANNE BABAYA DÜŞÜYOR
“Küçük yaşta başlayan bir kalp rahatsızlığı, ilerleyen dönemde bu hastaların yaşam kalitesini bozuyor, kalp yetmezliğine sebep oluyor ve ilerleyen dönemlerde bu hastaların ömrünü de kısaltıyor. O yüzden bizim için çocuklarda hipertansiyon çok önemli. Mutlaka tanı koyulması gerekiyor ve sonra da düzenli takip ve tedavilerinin yapılması gerekiyor.” diyen Uzm. Dr. Türkkan, anne ve babaları uyarıyor.
TANI SÜRECİ VE SONRASI
ir sağlık çalışanı, küçük bir çocuğun koluna tansiyon ölçüm manşonunu takarak ölçüm yapıyor.
“Çocuklarda yüksek tansiyonda ön planda böbrek hastalıkları eşlik edebildiği için mutlaka çocuk nefrolojisine başvurmalılar.” diyen Uzm. Dr. Türkkan, tanı sürecinde ilk adımın evde tansiyon takibi olduğunu belirterek “beyaz önlük hipertansiyonu”na dikkat çekerek sözlerini şöyle noktaladı:
“Bunun için biz evde ölçümlerin yapılmasını istiyoruz. Yaşam içi kan basıncı değerlendirmesi dediğimiz tansiyonu holterle ilk başta tetkik ediyoruz. Hastaların tansiyonunun olup olmadığını evde, normal günlük yaşamını sürdürürken yapılan ölçümlerle değerlendiriyoruz.
Teşhis koyulduktan sonra böbrek hastalıkları, nadir tümörler ve hormonal nedenler gibi altta yatan olası sebepler detaylı şekilde araştırılıyor. Herhangi bir hastalık saptanmazsa çocuklara ‘Esansiyel hipertansiyon’ tanısı koyuluyor ve yaşam tarzı değişikliği öneriliyor.
Eğer hastanın baş ağrısı, burun kanaması varsa ve gün içerisinde tansiyon yüksekliği çocuğun işlerini yapmasına engel oluyorsa mutlaka yaşam tarzı değişiklikleriyle beraber tedaviye başlıyoruz.”
News
