Aktivizm ve moda dediğimizde akla ilk gelen isim tabi ki de Vivienne Westwood. Tasarımlarına ve sunumuna her zaman aktivizmi de taşıyan Westwood, aktivist kişiliğini moda dünyasından hiç bir zaman ayrı tutmadı, tersine aktivizmini moda dünyasıyla yansıttı. Punk-politik kıyafetler yarattı. Westwood hiçbir zaman küresel ısınma, hayvan hakları, özgürlük gibi konuları sesini çıkarabildiği, kendini gösterebildiği alanlarda duyurmaktan çekinmedi ve bu konuda etrafındakilere de ilham oldu.

Protesto simgesi haline gelmiş bazı kıyafetler herkes için aynı şeyi ifade edebiliyor; siyah bere, sarı yelek, yazılı tişörtler vermek istedikleri mesajı açıkça vurguluyorlar. Podyuma yansıyan birkaç protesto ve aktivizm örneği, hangi konuyla ilgilenirseniz ilgilenin sesinizi duyurmak için bir platformunuz varsa onu kullanmanız için size ilham olsun.

Dior

Özellikle Amerika’daki siyahi başkaldırının simgesi haline gelen siyah bere, o zamandan beri günümüzde de farklı alanlarda karşımıza çıkmaya devam ediyor. En son Beyonce’nin Super Bowl şovundaki dansçılarında siyah bere ve deri ceket görünümünü görmüştük. Beyonce duruşunu belli etmiş oldu. Dior’un Sonbahar/Kış 2017 Paris Moda Haftası’ndaki podyumunda ise, Maria Grazia Chiuri politik bir beyanda bulunuyor. ‘Hepimiz Feminist Olmalıyız’ sloganını bulan Chimamanda Ngozi Adichie izleyiciler arasında en ön sırada otururken modeller siyah deri bir bereyle podyumda final yürüyüşlerini yapıyorlar. Bu şapka protesto ve devrim ile özdeşleşmiş ve aktivistler tarafından dünya çapında kullanılan bir aksesuar olarak podyumda da politik beyanını ortaya koyuyor.

Prabal Gurung

Prabal Gurung Sonbahar/ Kış 2017 sezonu podyumunda baskılı tişörtler ile sesini duyuruyor. ‘Susturulmayacağız’, ‘Hepimiz Feminist Olmalıyız’, ‘Gelecek Kadın’ gibi sloganları tişörtlerine yazıyor. Ayrıca alışılagelmiş bedenlerdeki mankenleri kullanmıyor, farklı bedenlerde ve tiplerde mankenleri podyuma çıkarıyor.

Prabal Gurung Sonbahar/ Kış 2017,Launchmetrics Spotlight

Talbot Runhof

Sonbahar/ Kış 2017 sezonu Paris moda haftasındaki podyumunda üzerinde kısa laflar/sloganlar olan tişörtler sunuyor. Özellikle dikkat çeken Donal Trump’ın Twitter’da sıkça kullandığı ‘SAD’ lafını yazıyor. Johnny Talbot ‘yalan haberler ve alternatif doğrular arasında doğruluk hakkında bir koleksiyon’ yapmak istediklerini belirtiyor. Ayrıca ‘Eğer konuşabileceğin bir platforma sahipsen ve konuşmuyorsan, utanmalısın’ lafıyla da sesini çıkarmaya korkan diğer modacılara ilham olacak bir söz söylüyor.

Talbot Runhof Sonbahar/ Kış 2017, Launchmetrics Spotlight

Gucci

İlkbahar/Yaz 2020 Milano moda haftasında Gucci adına yürüyen Ayesha Tan Jones, üzerine giydirilen gömleği protesto etti. Ayesha Tan Jones ve diğer modeller bu koleksiyonda üzerlerine kısıtlama gömleklerini andıran gömlekler giydirildiler. Ayesha Tan Jones bu benzetmeden rahatsız olup ellerine ‘Mental sağlık moda değildir’ yazdı. Jones ayrıca şov sonrası sosyal medyada bu gömleklerin insanların mental sağlıklarına saygı duyulmadığı ve insanlar kişilikleri dolayısıyla işkence ettikleri bir dönemi temsil ettiği için markanın bu gömleklerini kullanmasını zevksiz bir tasarım olarak yorumladı. Gucci ise bunun karşısında yaptığı açıklamada gücün hayatta nasıl kullanıldığını, kişiselliği ortadan kaldırdığını moda ile sunmak istediklerini belirtti. Bu durumdan sonra Gucci bazı mental sağlık kurumlarına bağışta bulundu.

Gucci İlkbahar/Yaz 2020, Launchmetrics Spotlight

Louis Vuitton

Nicolas Ghesquiere 2021 İlkbahar/Yaz koleksiyonu sunumunda podyumunda beklenmedik bir olayla karşılaşıyor. Extinction Rebellion adlı Fransız aktivizm grubu tarafından yapılan bu eylemde elinde pankart olan bir kadına podyuma çıkıyor. Endüstrinin aşırı üretimi yüzünden çevreye olan zararlarını eleştiriyor. Pankartta yazan ‘Aşırı Tüketmek = Nesli Tüketmek’ sloganı karşısında markanın sahibi olan LVMH grubu yöneticileri tepkisiz kalıyorlar. Aktivist grup hükümeti üretimi azaltmak konusunda uyardıklarını söylüyor; Amis de la Terre France grubu ise LVMH’yi aşırı tüketim konusunda eleştirdiklerini belirtiyor. LVMH’nin çıkan yeni trendlerle beraber moda endüstrisinin durmaksızın hızlı bir şekilde yeni koleksiyon üretme durumu konusunda sorumluluk almaları gerektiğini belirtip eleştirilerini tam da görevlilerin karşısında gösteriyorlar.

Louis Vuitton İlkbahar/Yaz 2021, Getty Images

Coach Deri ağırlıklı İlkbahar/Yaz 2024 koleksiyonlarını sunmak üzere New York moda haftasında podyuma çıkan Coach mankenlerinin arasına hayvan hakları savunucuları karıştı. Podyuma atlayan iki aktivistten biri tüm vücudunu derisi yokmuş gibi bir makyajla kaplamış, diğeri ise elinde bir pankartla modellerin önünde yürümeye başlamış. Üçüncü kişi de protestonun görüntüsünü kaydederken kısa bir süre sonra güvenlik görevlileri tarafından dışarı çıkarılmışlar. Bu olayın ardından PETA, sosyal medyada ‘Deriden vazgeçmenin ve bir başkasının derisini satmayı durdurmanın vakti geldi’ diyerek markayı etiketleyerek söylemek istediklerini ve kime hitap ettiklerini açıkça belirtiyorlar.

Coach İlkbahar/Yaz 2024, Launchmetrics Spotlight