İş yerlerindeki psikolojik taciz için birçok kurum harekete geçti. Psikolojik tacizin önlenmesi için hazırlanan 7 maddelik genelge, Başkan Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlandı. Uzman Psikolog Serkan Yükcü konu hakkında detaylı bir içerik hazırladı.

Ülkemizde son günlerde gündeme düşen; bir çalışanın işyerinde uğramış olduğu psikolojik baskı sonrasında belgrad ormanında kaybolması ve ardında da sağ olarak bulunması neticesinde kaldırıldığı hastanede yaşamını kaybetmesi ile aslında baskıya sürekli maruz kalan ancak bu olayla birlikte gündeme yeniden gelen Mobbing kavramı kavramı üzerinde bilgilendirmek gereği duydum.

Öncelikle vefat eden vatandaşımıza Allah’dan rahmet diliyorum. Keşke olaylar ve durumlar can kaybı sonrasında gündeme düşmeden çözülse… diye temenni ederek sözlerime başlamak istiyorum.

6 Mart 2025 tarihinde 32833 sayılı “ İş Yerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing)’in Önlenmesi”  başlıklı Cumhurbaşkanlığı genelgesi yayınlandı. Bu genelge gerek devlet kurumlarında gerekse de özel sektörde çalışan tüm çalışanları kapsamakta ve yöneticilere sorumluluklar atfetmektedir. Ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.
Çalışma koşulları ve özlük hakları her ne kadar farklılık gösterse de hem devlet kurumları hem de özel sektör çalışanları maalesef psikolojik taciz (mobbing)‘e maruz kalmaktadırlar.  Ben bugün özel sektörden ziyade devlet kurumlarındaki Mobbing üzerinde durarak aslında hükümetimizin 2002 yılındaki seçim manifestosunda yer alan “Bürokratik Oligarşi” yi bitirmek ve sonrasında “Başkanlık Sistemi”nin kabul görmesiyle devlet kurumlarındaki verimliliği artırmak çabalarının Mobbing ile nasıl akamete uğratılmak istendiğine değinmek istiyorum.

Mobbing, iş yerinde belirli bir çalışanın, genellikle üstleri veya meslektaşları tarafından sistematik olarak psikolojik baskıya maruz bırakılmasıdır. Bu baskı, kişinin iş performansını düşürmeyi, motivasyonunu kırmayı ve hatta işten ayrılmaya zorlamayı amaçlar.

Mobbing, sözlü taciz, dedikodu, dışlama, haksız eleştiriler, görevlerin engellenmesi veya kişinin yeteneklerinin küçümsenmesi gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Bu durum, mağdurun psikolojik sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir ve uzun vadede depresyon, kaygı bozuklukları, özgüven kaybı gibi sorunlara yol açabilir.

Türkiye’de özellikle devlet kurumlarında mobbing oldukça yaygın bir sorundur. Devlet kurumlarının hiyerarşik yapısı ve iş güvencesinin nispeten yüksek olması, mobbingin kolayca uygulanabilmesine zemin hazırlamaktadır. Üstlerin astlar üzerinde geniş bir otoriteye sahip olması, bu tür davranışların sıklıkla göz ardı edilmesine veya örtbas edilmesine neden olmaktadır. Ayrıca, devlet kurumlarında çalışanların işlerini kaybetme korkusuyla mobbinge karşı seslerini çıkarmaktan çekinmeleri, bu sorunun daha da derinleşmesine yol açmaktadır.

 
• Mobbingin devlet kurumlarındaki etkileri oldukça ciddidir !

Öncelikle, çalışanların iş tatmini ve verimliliği düşer. Psikolojik baskıya maruz kalan çalışanlar, işlerine odaklanmakta zorlanır ve bu durum kurumun genel performansını olumsuz etkiler. Ayrıca, mobbing mağdurları arasında yaygın olarak görülen stres  ve kaygı bozuklukları, uzun süreli sağlık sorunlarına ve işgücü kaybına neden olabilir. Bu durum, devlet kurumlarının işleyişini aksatır ve kamu hizmetlerinin kalitesini düşürür.
Türkiye’de mobbingle mücadele için son yıllarda bazı adımlar atılmış olsa da, bu sorunun tam olarak çözüldüğü söylenemez. İş yerinde psikolojik tacizin önlenmesi için daha etkili yasal düzenlemelere ve kurum içi denetim mekanizmalarına ihtiyaç vardır. Ayrıca, çalışanların mobbing konusunda bilinçlendirilmesi ve bu tür davranışlara karşı seslerini çıkarmaları için güvenli bir ortam sağlanması gerekmektedir.

Sonuç olarak, mobbing özellikle devlet kurumlarında ciddi bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Bu durum, hem bireylerin psikolojik sağlığını hem de kurumların verimliliğini olumsuz etkilemektedir. Mobbingle etkili bir şekilde mücadele edebilmek için, hem yasal hem de kurumsal düzeyde kapsamlı önlemler alınması şarttır.

Sevgiyle Kalın;
Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ